پوسیدگی ریشه گیاهان دلایل متعددی دارد که مهمترین آنها عبارتند از: آبیاری بیش از حد و رطوبت زیاد خاک، زهکشی نامناسب، قارچ‌ها و باکتری‌ها، استفاده بیش از حد کودها، تراکم بالای خاک، و تنش‌های محیطی.

در اینجا به توضیح مفصل‌تری از هر یک از این عوامل می‌پردازیم:

۱. آبیاری بیش از حد و رطوبت زیاد خاک:

• آبیاری زیاد و غرقاب شدن خاک، اصلی‌ترین دلیل پوسیدگی ریشه است.
• زمانی که خاک بیش از حد مرطوب باشد، اکسیژن کافی به ریشه‌ها نمی‌رسد و این امر باعث پوسیدگی ریشه می‌شود.
• در باران‌های شدید و آبیاری بیش از حد، خاک غرقابی شده و رطوبت اطراف ریشه بسیار زیاد می‌شود که منجر به پوسیدگی ریشه می‌شود.

2.زهکشی نامناسب:

• تی اگر آبیاری به اندازه انجام شود، زهکشی نامناسب خاک می‌تواند باعث باقی ماندن رطوبت در خاک و در نتیجه پوسیدگی ریشه شود.
• خاکی که زهکشی خوبی ندارد، آب را به خوبی از خود عبور نمی‌دهد و ریشه گیاه در محیطی مرطوب و غرقابی قرار می‌گیرد.

۳. قارچ‌ها:

• قارچ‌ها یکی از شایع‌ترین عوامل پوسیدگی ریشه هستند.
• قارچ‌هایی مانند فایتوفتورا و آرمیلاریا می‌توانند به ریشه حمله کرده و باعث پوسیدگی آن شوند.

۴. باکتری‌ها:

• باکتری‌ها نیز می‌توانند در خاک‌های مرطوب و آلوده تکثیر شده و به ریشه گیاه آسیب برسانند.

۵. تراکم بیش از حد خاک:

• خاک‌های فشرده و متراکم، گردش اکسیژن را در خاک مختل می‌کنند و این امر می‌تواند منجر به پوسیدگی ریشه شود.

۶. تنش‌های محیطی:

• شرایط جوی نامناسب مانند سرما، گرما و نور کم یا زیاد می‌توانند بر سلامت ریشه گیاه تأثیر منفی بگذارند و باعث پوسیدگی آن شوند.

۷. استفاده بیش از حد کود:

• مصرف بیش از حد کودها به خصوص کودهای ازته می‌تواند به ریشه آسیب برساند و باعث پوسیدگی آن شود.

۸. عوامل دیگر:

• عواملی مانند کاشت بیش از حد عمیق گیاه یا آسیب دیدن ریشه در اثر حفاری نیز می‌توانند باعث پوسیدگی ریشه شوند.

در مجموع، برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه، باید به زهکشی خاک، میزان آبیاری و استفاده از کودها توجه ویژه‌ای داشت و از ایجاد شرایط نامناسب برای گیاه جلوگیری کرد.

علائم پوسیدگی ریشه:

• زرد شدن و پژمردگی برگ‌ها:

این یکی از اولین نشانه‌های پوسیدگی ریشه است و می‌تواند به دلیل عدم جذب کافی آب و مواد مغذی توسط ریشه‌های آسیب دیده باشد.

• رشد ضعیف:

گیاه ممکن است به طور غیرعادی کم رشد کند یا رشد آن متوقف شود.

• بوی بد خاک:

اگر خاک اطراف ریشه بوی نامطبوعی دارد، ممکن است نشان‌دهنده فعالیت باکتری‌ها یا قارچ‌های عامل پوسیدگی باشد.

• سیاه شدن یا نرم شدن ریشه‌ها:

ریشه‌های سالم معمولاً سفید و سفت هستند. ریشه‌های پوسیده ممکن است قهوه‌ای یا سیاه شده و نرم و اسفنجی باشند.

• ریز شدن و خزان برگ‌ها:

برگ‌ها ممکن است کوچکتر از حد معمول شده و زودتر از موعد بریزند.

• ریشه‌های نرم و بدبو:

ریشه‌های پوسیده اغلب نرم و به راحتی جدا می‌شوند و بوی بدی دارند.

• ترک خوردن پوست طوقه:

در درختان، ترک خوردن پوست طوقه و ترشح شیره یا صمغ نیز می‌تواند نشانه‌ای از پوسیدگی ریشه باشد.

• کاهش باردهی:

در درختان میوه، کاهش باردهی و کوچک شدن میوه‌ها نیز می‌تواند ناشی از پوسیدگی ریشه باشد.

تشخیص پوسیدگی ریشه:

• گیاه را با احتیاط از خاک خارج کنید و ریشه‌ها را بررسی کنید.
• ریشه‌های سالم معمولاً سفید و سفت هستند. ریشه‌های پوسیده معمولاً قهوه‌ای یا سیاه و نرم هستند.
• اگر بوی بد یا لکه‌های سیاه روی ریشه‌ها وجود دارد، احتمالاً پوسیدگی ریشه وجود دارد.

پیشگیری از پوسیدگی ریشه:

• از آبیاری بیش از حد خودداری کنید و اجازه دهید خاک بین دو آبیاری کاملاً خشک شود.
• از زهکشی مناسب خاک اطمینان حاصل کنید و از گلدان‌هایی با سوراخ زهکشی مناسب استفاده کنید.
• از خاک سبک و باکیفیت که آب را به خوبی از خود عبور می‌دهد، استفاده کنید.
• در صورت مشاهده علائم پوسیدگی، ریشه‌های پوسیده را هرس کنید و گیاه را در خاک جدید بکارید.

در مقالات علمی معتبر درباره پوسیدگی ریشه گیاهان بخوانید:

سایت frontiersin

سایت researchgate

سایت sciencedirect