هیدروپونیک چیست؟
کشت هیدروپونیک روشی است که در آن گیاهان بدون نیاز به خاک و تنها با استفاده از محلول‌های غذایی غنی از مواد مغذی که در آب حل شده‌اند، رشد می‌کنند. ریشه‌های گیاه در این روش به طور مستقیم در محلول غذایی قرار می‌گیرند و یا با استفاده از محیط‌های کشت خنثی مانند پرلیت، پشم سنگ، یا کوکوپیت از ریشه‌ها محافظت می‌شود.
مزایای کشت هیدروپونیک:
-
افزایش سرعت رشد گیاه:
گیاهان در محیط هیدروپونیک سریع‌تر از کشت خاکی رشد می‌کنند، زیرا مواد مغذی به طور مستقیم و در دسترس ریشه‌ها قرار می‌گیرند.
-
کاهش مصرف آب:
هیدروپونیک به طور قابل توجهی مصرف آب را در مقایسه با کشت خاکی کاهش می‌دهد، زیرا آب به طور مداوم در سیستم در گردش است و تبخیر کمتری دارد.
-
بهبود کنترل شرایط محیطی:
در کشت هیدروپونیک، کنترل دما، رطوبت، نور و سایر فاکتورهای محیطی آسان‌تر است، که منجر به شرایط بهینه برای رشد گیاه می‌شود.
-
کاهش آفات و بیماری‌ها:
با حذف خاک، احتمال شیوع آفات و بیماری‌های مرتبط با خاک به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.
-
امکان کشت در مناطق با خاک نامناسب:
این روش امکان کشت گیاهان را در مناطقی که خاک مناسبی برای کشاورزی ندارند فراهم می‌کند.
- افزایش بهره‌وری:
سرعت رشد و میزان شادابی و طراوت گیاهان به طور قابل توجهی افزایش می یابد
انواع سیستم‌های هیدروپونیک:
-
سیستم‌های غرقابی یا DWC (Deep Water Culture):
ریشه‌های گیاه در محلول غذایی غوطه‌ور هستند و از طریق هوادهی، اکسیژن مورد نیاز تأمین می‌شود.
-
سیستم‌های جریان عمقی یا NFT (Nutrient Film Technique):
محلول غذایی به طور مداوم از روی ریشه‌ها عبور می‌کند و گیاهان به طور غیرمستقیم در تماس با محلول هستند.
-
سیستم‌های قطره‌ای:
محلول غذایی به طور قطره‌ای به بستر کشت (مانند پشم سنگ یا کوکوپیت) که ریشه‌ها در آن قرار دارند، تزریق می‌شود.
-
سیستم‌های هواکشت یا ایروپونیک (Aeroponics):
ریشه‌های گیاه در هوا معلق هستند و به طور متناوب با محلول غذایی اسپری می‌شوند.
-
سیستم‌های ebb and flow (جذر و مدی):
محلول غذایی به طور متناوب بستر کشت را پر و خالی می‌کند.
نکاتی برای نگهداری گیاهان هیدروپونیک:
-
انتخاب بستر مناسب:
انتخاب بستر کشت مناسب مانند پوکه، پرلیت، کوکوپیت و غیره بر اساس نوع گیاه و سیستم هیدروپونیک مهم است.
-
تنظیم pH محلول غذایی:
pH محلول غذایی باید در محدوده مناسب برای گیاه مورد نظر تنظیم شود.
-
تأمین نور کافی:
گیاهان هیدروپونیک برای فتوسنتز به نور نیاز دارند. نور طبیعی یا مصنوعی باید به اندازه کافی تأمین شود.
-
کنترل دما و رطوبت:
دما و رطوبت محیط باید در محدوده مناسب برای گیاه باشد.
-
پایش و تعویض محلول غذایی:
محلول غذایی باید به طور منظم پایش و در صورت نیاز تعویض شود.
بیماری های قارچی گیاهان و راه های مقابله با آنها
آفات گیاهان و روش های مقابله با آنها
تفاوت سم های سیستمیک و غیر سیستمیک (تماسی)
